Diz kireçlenmesi, tıbbi adıyla diz artriti diz ekleminde bulunan kıkırdağın aşınması veya iltihaplanması sonucunda oluşan bir durumdur. Bu rahatsızlık diz eklemindeki kıkırdağın zamanla yıpranması ve incelmesiyle başlar.
Kıkırdağın sağlıklı ve pürüzsüz yüzeyi eklemdeki kemiklerin birbirine sürtünmesini önler ve dizin rahat bir şekilde hareket etmesini sağlar. Ancak kıkırdak dokusu hasar gördüğünde yüzeyi pürüzlü hale gelir ve bu da kemiklerin doğrudan birbirine sürtünmesine neden olur.
Kıkırdağın aşınması sonucu kemiklerin birbirine sürtünmesi dizde ağrı sertlik ve şişme gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler diz kireçlenmesinin ilerlemesiyle daha da şiddetlenebilir ve diz ekleminde hareket kısıtlılığına yol açar.
Kişi, dizini tam olarak bükemez veya düzeltemez hale gelir. Özellikle hareket ederken veya yük binerken hissedilen ağrı kireçlenmenin en yaygın belirtilerinden biridir. Zamanla bu ağrı istirahat halinde bile devam edebilir ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Diz Kireçlenmesi Neden Olur?
Diz kireçlenmesi yaşlılıkla ilişkilendirilse de genç yetişkinlerde ve çocuklarda da görülür. Bu durum özellikle bazı faktörlerin etkisiyle ortaya çıkar. Diz eklemi üzerinde aşırı baskıya yol açan bu faktörler kıkırdağın aşınmasına ve kireçlenmeye neden olur.
Doğuştan Gelen Eklemsel Bozukluklar: Kemik ve eklemlerde doğuştan gelen eğrilikler diz ekleminde anormal bir baskıya neden olur. Bu durum kıkırdağın düzensiz aşınmasına yol açarak genç yaşlarda kireçlenmeye neden olur.
Tekrarlayan Fiziksel Hareketler: Özellikle dize baskı uygulayan ve tekrarlayan fiziksel hareketler diz eklemini aşırı kullanmaya yol açar. Sporcularda ve yoğun fiziksel aktivite gerektiren mesleklerde çalışan kişilerde bu risk daha yüksektir.
Aşırı Kullanım: Diz ekleminin sürekli aşırı kullanımı kıkırdak dokusunun zamanla yıpranmasına ve kireçlenmeye neden olur. Bu durum özellikle genç yaşlarda aktif bir yaşam tarzı sürdüren kişilerde daha yaygındır.
Gut Hastalığı: Gut hastalığı eklemlerde iltihaplanmaya neden olur ve diz eklemini de etkileyebilir. Bu iltihaplanma zamanla kıkırdağın hasar görmesine yol açar.
Diz Yaralanmaları: Diz eklemini etkileyen yaralanmalar kıkırdağın zedelenmesine ve düzensiz bir şekilde iyileşmesine neden olur.
Genetik Faktörler: Ailede diz kireçlenmesi öyküsü olan bireylerde bu rahatsızlığın görülme olasılığı daha yüksektir. Genetik yatkınlık kireçlenme riskini arttırır.