Kan uyuşmazlığı, anne ile bebek arasındaki Rh faktörü farklılığı nedeniyle hamilelik sürecinde ortaya çıkan bir durumdur. Rh faktörü kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde bulunan bir proteindir. Eğer anne Rh negatifse yani bu proteine sahip değilse ancak bebek babadan Rh pozitif geni miras almışsa bebeğin kanı Rh pozitif olacaktır.
Hamilelik sırasında bebeğin Rh pozitif olan kırmızı kan hücreleri plasenta yoluyla annenin kan dolaşımına geçer. Bu durumda annenin bağışıklık sistemi bebeğin kan hücrelerini yabancı bir madde olarak algılayıp onlara karşı antikorlar üretmeye başlar.
Bu antikorlar anne vücudunda bebeğin kan hücrelerine karşı bir saldırı başlatır. Annenin ürettiği bu antikorlar plasenta yoluyla bebeğe geçerek fetüsün kırmızı kan hücrelerini parçalar.
Bu süreç bebeğin kan hücrelerinin hızla yıkılmasına ve kandaki bilirubin seviyesinin artmasına neden olur. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla ortaya çıkan bir madde olup yüksek düzeyde biriktiğinde bebeğin cildinde sararma yani sarılık meydana getirir.
Kan Uyuşmazlığı Belirtileri Nelerdir?
Doğum sonrası bebeklerde kan uyuşmazlığı belirtileri bebeğin sağlığını ciddi şekilde etkiler ve hemen fark edilmesi gereken önemli semptomlarla kendini gösterir. Kan uyuşmazlığı özellikle Rh faktörü nedeniyle annenin ürettiği antikorların bebeğin kırmızı kan hücrelerini hedef alması sonucu ortaya çıkar.
Bu durumda bebekte kırmızı kan hücrelerinin parçalanması nedeniyle çeşitli belirtiler görülür. Bunlardan en yaygın olanı anemiye bağlı olarak gelişen soluk renktir. Bebeğin cildi yeterli kırmızı kan hücresi üretilemediği için normalden daha solgun görünür.
Sarılık da kan uyuşmazlığına bağlı olarak sık karşılaşılan bir belirtidir. Kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucunda ortaya çıkan bilirubin bebeğin vücudunda birikerek ciltte ve göz beyazlarında sarı bir renge neden olur.
Bu durum özellikle bebeklerde dikkat edilmesi gereken bir sağlık sorunudur. Bilirubin seviyeleri kontrol altına alınmazsa beyin ve diğer organlar üzerinde olumsuz etkiler yaratır.
Belirtiler arasında dikkat çeken diğer noktalar şunlardır:
- Deri altında şişlikler: Özellikle vücudun farklı bölgelerinde sıvı birikimiyle meydana gelir.
- Büyük karın: Karında şişlik veya büyüme görülebilir bu da sıvı birikimi ya da organ büyümesiyle ilişkilidir.