Orf hastalığı, koyun ve keçilerde görülen viral bir deri enfeksiyonudur. “Ecthyma contagiosum” veya “koyun çiçeği” olarak da bilinir. Bu hastalık hayvanlardan insanlara bulaşabilen zoonotik bir enfeksiyondur.
Hastalığın etkeni Parapoxvirus cinsine ait bir virüstür ve dünya genelinde yaygındır. Özellikle koyun ve keçi yetiştiriciliği yapılan kırsal alanlarda sıkça karşılaşılır. Orf virüsü, doğrudan temas yoluyla bulaşır. İnsanlara ise enfekte hayvanlarla temas veya bu hayvanların yaralarına dokunulması sonucu bulaşır.
Orf hastalığı, insanlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz. Ancak hayvanlarda yaygın olarak görüldüğü için ekonomik kayıplara neden olur. Hayvanlarda özellikle ağız çevresinde ve ayaklarda lezyonlara yol açan bu hastalık, hayvanların yem yemesini zorlaştırır. Dolayısıyla kilo kaybına neden olur.
Orf Hastalığı Belirtileri
Orf hastalığının belirtileri hem hayvanlarda hem de insanlarda farklı şekillerde ortaya çıkar. Hayvanlarda ağız çevresi, burun, dudaklar ve ayaklarda kabarcıklar ve yaralar görülür. Bu yaralar kendiliğinden iyileşse de bazen ikincil enfeksiyonlar nedeniyle daha ciddi hale gelir.
İnsanlarda orf virüsü bulaştığında, enfeksiyon ellerde, parmaklarda veya kollarda ortaya çıkar. Belirtiler enfekte hayvanla temastan yaklaşık 3 ila 7 gün sonra başlar. Orf hastalığı insanlarda şu belirtilerle kendini gösterir:
- Cilt lezyonları: İlk olarak, ciltte küçük, kırmızımsı bir nokta veya kabarcık olarak başlar. Bu lezyonlar zamanla büyür ve içi sıvı dolu kabarcıklar haline gelir.
- Şişme ve ağrı: Enfekte bölge, şişer ve ağrı yapar. Şişlik bazen ciddi boyutlara ulaşır.
- Lenf düğümlerinde şişme: Orf hastalığı olan bazı kişilerde enfekte bölgeye yakın lenf düğümlerinde şişlik görülür.
- Yaralar: Hastalığın ilerleyen dönemlerinde lezyonlar, kabuklu yaralara dönüşür ve bu yaralar birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşir.
Bu belirtiler 3 ila 6 hafta içinde kendiliğinden geçer ve çoğu durumda tedavi gerektirmez. Ancak hastalığın yayılmasını önlemek için enfekte hayvanlarla temastan kaçınmak gerekir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha dikkatli olunmalıdır, çünkü bu kişilerde enfeksiyon daha ciddi seyreder.
Orf Hastalığından Korunma Yolları
Orf hastalığından korunmak için alınacak en önemli önlemlerden biri, enfekte hayvanlarla doğrudan temastan kaçınmaktır. Çiftlik çalışanları, veterinerler ve hayvancılıkla uğraşan kişilerin eldiven gibi koruyucu giysiler kullanması, enfeksiyon riskini büyük ölçüde azaltır.