Otizm, sözel ya da sözel olmayan iletişimde zorluk yaşanması ile karakterize edilen nörolojik ve gelişimsel bir bozukluktur. Bu durum, kişilerin sosyal etkileşimlerinde ve günlük yaşamlarında önemli güçlükler yaşamasına neden olur. Bu spektrumunda yer alan kişilerde, sosyal beceriler sınırlıdır ve tekrarlayan davranışlar sıkça görülür. Otistik kişiler, konuşarak iletişim kurmada zorlanır ve bu durum, onların çevreleriyle etkili bir şekilde etkileşimde bulunmalarını güçleştirir.
Bu hastalık, doğuştan gelen bir durum olup, kişinin yaşam boyu süren bir durumdur. Bu bozukluk, genellikle erken çocukluk döneminde belirginleşir ve belirtiler, çocukların sosyal etkileşimlerinde, oyun oynama biçimlerinde ve dil gelişimlerinde gözlemlenir.
Otistik kişiler, genellikle göz teması kurmada, karşılıklı konuşmada ve sosyal ipuçlarını anlamada zorluk çekerler. Bu durum, onların sosyal ortamlarda ve iletişim gerektiren durumlarda ciddi zorluklar yaşamalarına neden olur.
Otizm Belirtileri Nelerdir?
Otizm, erken çocukluk döneminde belirgin hale gelen nöro-gelişimsel bir bozukluktur. Otizmin belirti ve bulguları çeşitlidir ve her kişide farklı şiddet ve biçimde ortaya çıkar. Otizmi düşündürebilecek bazı önemli belirtiler aşağıda verildiği gibidir:
Göz Teması ve İletişim: Otizmli kişiler çok az göz teması kurar veya hiç kurmazlar. Bu durum, sosyal etkileşimlerde belirgin hale gelir ve iletişim kurmayı zorlaştırır. Ayrıca, jest ve mimik kullanımı gibi sözsüz iletişim yöntemleri ya hiç yoktur ya da oldukça sınırlıdır. Kendileriyle doğrudan konuşulduğunda genellikle oralı olmazlar ve sözel iletişimde zorluk yaşarlar.
Nesnelere İlgi ve Tekrarlayan Davranışlar: Özellikle dönen nesnelere karşı aşırı ilgi gösterirler. Bu tür nesnelere uzun süre odaklanabilir ve tekrar tekrar aynı hareketi yapabilirler. Eller, kollar, parmaklar veya kafalarını tekrarlayan şekilde hareket ettirmek gibi stereotipik davranışlar da yaygındır. Ayrıca, hep aynı şeyi yeme veya aynı şeyle oynama gibi belli bir düzende olma takıntıları vardır.
Duyusal Tepkiler: Otizmli kişiler, ışık, renk, koku ve seslere karşı değişik tepkiler verebilirler. Bu duyusal tepkiler, bazen aşırı hassasiyet veya tam tersi aşırı duyarsızlık şeklinde olabilir. Örneğin, belirli seslerden rahatsız olabilirler veya belirli dokulara karşı aşırı tepki gösterebilirler.
Yakın Temas ve Dil Gelişimi: Sarılma gibi yakın temastan hoşlanmamak, otizmin bir diğer belirtisidir. Fiziksel teması sınırlı tutmayı tercih ederler. Konuşma ve dil becerilerinin gelişiminde gecikmeler de yaygındır. Ekolali olarak bilinen, duydukları kelimeleri sürekli tekrarlama davranışı sıkça görülür. İhtiyaçlarını karşılayacak kişinin kolunu çekiştirerek derdini anlatmaya çalışmak da yaygındır.
Epilepsi ve Diğer Sağlık Sorunları: Otizmli bireylerde epilepsi gibi nörolojik sorunlar da daha sık görülür. Epilepsi, otizmle birlikte görülen yaygın sağlık sorunlarından biridir ve nöbetlerle karakterizedir.