Tourette sendromu, istemsiz tiklerle karakterize edilen ve çocukluk döneminde başlayan nörolojik bir bozukluktur. Bu hastalığın temel özelliği kişinin istem dışı gerçekleştirdiği tekrarlayıcı hareketler ve seslerdir. Bu tikler ani ve kontrolsüz şekilde ortaya çıkar ve bireyin bu hareketler üzerinde herhangi bir kontrolü yoktur.
Tikler, motor ve vokal olmak üzere iki farklı şekilde görülür. Motor tikler göz kırpma omuz silkme veya yüz kaslarını hareket ettirme gibi istemsiz hareketleri içerirken vokal tikler tekrarlayıcı ses çıkarma boğaz temizleme veya bağırma gibi sesli tepkilere neden olur.
Tourette sendromu, sıklıkla çocukluk döneminde 5-7 yaş aralığında ortaya çıkar ve erkeklerde kızlara oranla daha yaygındır. Tikler zamanla değişiklik gösterir. Bazı dönemlerde daha şiddetli olabilirken diğer zamanlarda azalır.
Bununla birlikte tiklerin sıklığı ve yoğunluğu kişiden kişiye değişiklik gösterir. Örneğin stres heyecan veya yorgunluk gibi durumlar tiklerin artmasına neden olur.
Bu sendrom olan kişiler genellikle bu tiklerin farkındadır ancak bunları baskılamak çoğu zaman mümkün değildir. Tikleri baskılamaya çalışmak kişinin günlük yaşamını zorlaştırır ve anksiyete seviyesini artırır.
Tourette Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Tourette sendromu olan kişilerde tikler belirli bir dürtü ile kendini gösterir. Tik gerçekleşmeden önce kişi adeta yaklaşan bir baskı veya gerginlik hisseder. Bu uyarıcı dürtü tik gerçekleştikten sonra geçer.
Bu durum kişinin tikleri engellemeye çalıştığında yaşadığı rahatsızlığı açıklar çünkü bu dürtü hissi tik yapılana kadar devam eder ve rahatlama ancak tikin gerçekleştirilmesiyle sağlanır.
Tourette sendromunun ilk belirtileri baş ve boyun bölgesinde ortaya çıkan motor tiklerle başlar. Bu tikler ani ve tekrarlayıcı hareketler veya seslerle kendini gösterir. Tikler başlangıçta hafif olabilir ancak zamanla artış gösterir ve kişinin günlük yaşamını etkiler.
Hem motor tikler hem de vokal tikler bu sendromun yaygın belirtileri arasında yer alır. Motor tikler genellikle kaslarla ilgili istemsiz hareketlerden oluşurken vokal tikler ses çıkarmaya dayanır.
Tourette sendromunun yaygın belirtileri şu şekildedir:
- Ani kısa ve aralıklı hareketler veya sesler
- Göz kırpma
- Yüz ekşitme veya çeşitli yüz hareketleri
- Omuz silkme
- Öksürme
- Boğaz temizleme
- Kafayı veya uzuvları sallama
- Zıplama
- Eşyalara veya insanlara dokunma